راهنمای جامع والدین برای پرورش کودک دوزبانه با استفاده از کارتونهای زبان اصلی
در عصر حاضر، یادگیری یک زبان دوم و تربیت کودکان دوزبانه به یک مهارت بنیادی تبدیل شده است. کودکان در دوران رشد خود، بویژه در سنین پایین، قابلیتهای بینظیری برای یادگیری زبانهای جدید دارند. کودکانی که از سنین پایین با دو زبان آشنا شدهاند، از فواید بیشماری برخوردار میشوند. آنها نه تنها قادرند با جمعیت بیشتری ارتباط برقرار کنند، بلکه از نظر شناختی نیز رشد بهتری نشان میدهند. یکی از شیوههای کارآمد برای آموزش زبان دوم به کودکان، بهرهگیری از کارتونها است. این رسانهها نه تنها برای کودکان جذاب و سرگرمکننده هستند، بلکه به آنها امکان میدهند که واژگان و عبارات جدیدی فرا گیرند و علاوه بر آن در بهبود مهارتهای شنیداری و گفتاری آنها نیز نقش مؤثری دارند. و در نهایت خروجی آن یادگیری زبان دوم به شکل غیرمستقیم و بدون احساس فشار خواهد بود
در این مقاله، ابتدا به بررسی فواید پرورش کودک دوزبانه با استفاده از کارتون و نکات حیاتی در انتخاب و بهکارگیری این روش میپردازیم و سپس راهنمای عملی برای آموزش با کارتون را ارائه می دهیم.
فواید استفاده از کارتن در جهت پرورش کودک دوزبانه
کارتونها مزایای متعددی برای پرورش کودک دوزبانه ارائه میدهند:
سرگرمکننده و جذاب: کارتونها بسیار جذاب و سرگرمکننده برای کودکان هستند، که این امر باعث میشود کودکان با علاقه بیشتری به تماشای برنامههای زبان دوم بپردازند و در نتیجه فرآیند یادگیری زبان دوم آسانتر میشود.
آموزش غیرمستقیم: کارتونها زبان دوم را به شکل غیرمستقیم آموزش میدهند، کودکان هنگام تماشا با واژگان و عبارات جدید آشنا میشوند و نحوه استفاده از آنها را در جملهها یاد میگیرند.
گسترش دایره لغات و گرامر: تماشای کارتونها به گسترش دایره لغات و فهم گرامری کودکان در قالب های واقعی به کار گرفته شده کمک میکنند.
تقویت مهارتهای شنیداری: این فعالیت به تقویت مهارتهای شنیداری کودکان کمک کرده، آنها با تلفظهای صحیح کلمات آشنا میشوند و نحوه شنیدن و درک آنها را میآموزند. وحتی موقعیت های به کار گیری آن ها را به طور ناخودآگاه فرا می گیرند.
-فراهمسازی فرصتهای اجتماعی: تماشای کارتونهای زبان دوم فرصتهای اجتماعی را برای کودکان فراهم میکند، آنها با فرهنگ و آدابورسوم کشورهای دیگر آشنا میشوند که این میتواند به آنها در برقراری ارتباط با افراد بیشتر در آینده کمک کند. به ویژه در شرایطی که خیلی از افراد و خانواده ها امان سفر به کشورهای دیگر را ندارند.
راهنمای استفاده از کارتون برای پرورش کودک دوزبانه
در ادامه ده نکته کلیدی برای استفاده مؤثر از کارتونها در پرورش کودک دوزبانه آورده شده است:
1. انتخاب کارتون بر اساس سن و علایق کودک:
انتخاب دقیق کارتونها بر اساس سن کودک بسیار مهم است، چرا که محتوای مناسب سنی میتواند تمرکز و علاقهمندی کودک را افزایش دهد. کارتونهایی که با سطح درک کودک هماهنگ هستند، بهتر میتوانند مفاهیم و واژگان جدید را به او آموزش دهند. انتخاب کارتونهایی که داستانهای جذاب و شخصیتهای دوستداشتنی دارند، میتواند به کودک کمک کند تا با زبان جدید ارتباط بهتری برقرار کند و از این طریق، زبان آموزی برای او لذتبخشتر شود. در مجموعه های تهیه شده در اپلیکیشن و وبسایت دکتر دشتی با تکیه بر تخصص و استفاده از مقالات تخصصی موجود در این زمینه، برای هر بازه سنی کارتن های متناسب در نظر گرفته شده است که والدین می توانند بدون نگرانی برای کودکانشان از آن ها بهره ببرند.
2. تماشای منظم و روزانه کارتونها:
زمانبندی منظم برای تماشای کارتونها به زبان دوم اهمیت ویژهای دارد، زیرا با ایجاد عادت، به کودک کمک میکند تا در معرض مداوم زبان جدید قرار گیرد. این تماشای منظم نه تنها مهارتهای شنیداری کودک را تقویت میکند، بلکه به او امکان میدهد تا الگوهای زبانی را شناسایی و تقلید کند. تماشای روزانه کارتون میتواند به عنوان بخشی از برنامه روزانه کودک تنظیم شود تا او بتواند زبان دوم را در کنار فعالیتهای روزمره خود یاد بگیرد. توجه کنید منظم تماشا کردن اجبار کردن نیست. بلکه پخش کارتن ها به طور منظم در فضای منزل است.
3. اجتناب از اجبار برای تماشای کارتون:
اجبار کودک به تماشای کارتون ممکن است علاقه او به یادگیری زبان دوم را کاهش دهد. بهتر است این فرآیند را به صورت طبیعی و با انگیزه خود کودک پیش ببرید. حتی زمانی که کودکتان در اتاق دیگری به بازی مشغول است، وی همچنان به صداهای اطراف گوش میدهد. این پدیده نشاندهنده توانایی طبیعی کودکان در شنیدن و پردازش صداها حتی در زمان بازی است، که بخشی اساسی از روند یادگیری زبان در مراحل اولیه تربیت کودک دوزبانه به حساب میآید. این قابلیت به آنها امکان میدهد تا مهارتهای زبانی خود را بدون فشار و به شکل طبیعی توسعه دهند.
4. خودداری از ترجمه مستقیم:
پرهیز از ترجمه مستقیم محتوای کارتونها به زبان مادری کودک، به او اجازه میدهد تا به تدریج و به صورت فعال به یادگیری زبان دوم بپردازد. این استراتژی میتواند مهارتهای استنباطی کودک را در فهم زبان تقویت کند و به او کمک کند تا با چالشهای فهم زبان جدید به صورت مستقل مواجه شود. وقتی کودکان مجبور به فهم مفاهیم از روی زمینه و سیاق گفتار هستند، تواناییهای زبانی آنها به شکل چشمگیری افزایش مییابد.
5. خودداری از کارتون های دوبله شده:
به جای استفاده از کارتون های دوبله شده، همیشه از کارتن های زبان اصلی استفاده کنید. این امر منجر به عادت کودک به کارتن های انگلیسی می شود و این خود گام بزرگی در راستای دو زبانه شدن کودک است. توجه فرمایید که در صورت استفاده از کارتون های دوبله شده به سبب فرایند ادراکی راحت تر آن برای کودک رفته رفته به سمت آن ها متمایل شده و رفته رفته علاقه و تمایل خود به کارتون های زبان اصلی را از دست می دهد.
6. تمرکز بر لهجه و تلفظ اصلی:
شنیدن کارتونها با تلفظ و لهجه اصلی برای یادگیری صحیح و دقیق زبان دوم بسیار مهم است. کودکان در سنین پایین توانایی بالایی در تقلید صوتی دارند و میتوانند لهجهها را به سرعت و به طور دقیق تقلید کنند. این تمرین مداوم نه تنها در بهبود تلفظ کودک موثر است، بلکه به او کمک میکند تا با شناخت لحنهای مختلف، مهارتهای گفتاری خود را در محیطهای مختلف به کار گیرد.
7. آموزش نامحسوس:
تبدیل یادگیری زبان به یک فعالیت سرگرمکننده و جذاب میتواند به کودک کمک کند تا بدون احساس فشار یا وظیفه، زبان جدید را فرا بگیرد. این شیوه نه تنها یادگیری را لذتبخشتر میکند بلکه انگیزه و تمایل کودک به استفاده فعال از زبان جدید را افزایش میدهد. با استفاده از این روش، کودک در حین تماشای کارتون و شرکت در فعالیتهایی که دوست دارد، ناخودآگاه زبان دوم را یاد میگیرد.
8. بروزرسانی مداوم محتوا:
به روز رسانی مرتب کارتونها و افزودن موارد جدید به کلکسیون کودک، تنوع ضروری را برای جلوگیری از خستگی زبانی فراهم میکند. این کار همچنین به کودک امکان میدهد تا با سبکها و واژگان مختلف آشنا شود، که این امر به تقویت درک و فهم زبانی او کمک میکند. تجدید نظر در محتوا و افزودن به آن میتواند کودک را با چالشهای جدید روبرو سازد که این عامل در تحریک فرآیند یادگیری و حفظ انگیزه بسیار مؤثر است. در مجموعه های ارائه شده در وب سایت و اپلیکیشن دکتر دشتی ابین تنوع رعایت شده است و علاوه بر آن بر اساس گروه های سنی انیمیشن های متناسب قرار داده شده است.
9. ترکیب فعالیتهای فیزیکی و تماشای کارتون:
تعادل بین فعالیتهای بدنی و تماشای کارتون مهم است، زیرا فعالیت بدنی به بهبود توانایی تمرکز کودک کمک میکند و خستگی ناشی از تماشای مداوم را کاهش میدهد. این ترکیب از سرگرمیها به کودک کمک میکند تا انرژی خود را مدیریت کند و در عین حال از فعالیتهای آموزشی لذت ببرد. بازیهای فیزیکی همچنین میتوانند به عنوان وسیلهای برای تقویت مهارتهای زبانی استفاده شوند، به عنوان مثال از طریق شعرهای کودکانه یا بازیهای نقشآفرینی که به زبان دوم انجام میشوند.
10. صبر و پشتکار:
فرآیند یادگیری زبان میتواند طولانی و گاهی اوقات چالشبرانگیز باشد. والدین باید صبور باشند و به طور مداوم از پیشرفتهای کودک، حتی کوچکترین آنها، حمایت و تشویق کنند. این حمایت مستمر از سوی والدین نه تنها به کودک کمک میکند تا در برابر چالشها مقاومت کند، بلکه به او انگیزه میدهد تا در یادگیری زبان دوم پیشرفت کند و به تلاشهای خود ادامه دهد. این تشویقها باید به گونهای باشند که کودک احساس کند در مسیر درستی قرار دارد و هر گام کوچکی در یادگیری زبان، دستاورد بزرگی است.
منابع و مراجع:
همراهان گرامی در زیر پاره ای از منابع علمی که دوزبانه شدن کودک به وسیله ی کارتن را بررسی و تایید نموده اند ارائه می گردد. با کلیک روی هر عنوان می توانید مقاله و منبع مورد نظر را مشاهده فرمایید.
Learning by Viewing: cartoons as foreign language learning material for children‐‐a case study
Cartoons as the Incidental Vocabulary Acquisition Tool for English Language Learners
Impact of Watching Cartoons on the Acquisition of English Inflections: A Case Study of an Arab Child